Truyện việt Cánh đồng truyền thuyết

Đôi chim làm náo loạn đám hội. Con mái chỉ chịu nằm phủ phục trên cỏ khi nghe tiếng trống chuyển làn sang một nhịp mà trong nghề gọi là nhịp sóng biển xuân, ấy là lúc con đực ấp mình phủ kín lưng con cái. Rất mạnh mẽ con đực ôm chặt bờ vai con cái bắt ngẩng dậy.

Gương mặt ngời sáng của một người đàn bà có nước da bánh mật. Cái cổ kiêu sa và vầng ngực trần rộng rãi dướn lên phập phồng như đất đai đang thở.

Đấy là vũ điệu xa xăm nhất của tộc lạc Việt có lúc tưởng đã bị mai một.

Tan hội xem ý biết trạng vật còn lưu luyến, vừa ngồi sàng gạo dưới nhà ngang bà chúa vừa hỏi ướm:

- Ngày rộng tháng dài đi đâu mà vội, tôi muốn giữ ông ở lại ít hôm thăm thú chỗ này chỗ nọ.

- Hiềm một nỗi tôi trót có cái hẹn với mấy lò bên xứ Đông.

- Đây qua đó chỉ ngồi một đêm đò dọc, đi lúc nào nên lúc ấy - bà ngoảnh sang ông với một nụ cười tinh quái - mà ông định cứ đi tóm cổ thiên hạ ném xuống ao xuống chuôm đến già ư?

- Là tôi đang dạy họ đấy chứ.

- Ông định dắt con người ta đến đâu, ở đời phải biết dạy nhau sống nhũn nhặn mới bền, chả ai khỏe mãi được, tôi cũng đang muốn xem ông khỏe đến mức nào.

Ngẩng lên cắn thử một hạt gạo bà nhìn ông có ý chờ đợi, hai tay buông thõng trên đùi. Ông trạng ngồi thụp xuống trước bà, tay trong tay, thôi thì tôi ở lại.

Bà chúa vui ra mặt, sai đầy tớ chạy ra đình mời cánh phu kiệu vào nhà để thưa chuyện. Sau tuần trà bà bảo họ, các bác cứ về trước, tôi giữ quan trạng ở lại ít ngày, xin biếu mỗi bác một thoi bạc đi đường.

Từ đêm đó họ ăn ở với nhau như vợ chồng. Người đàn bà vào tuổi năm mươi, người đàn ông ba mươi bảy. Một đô vật khỏe nhất nước và một cô gái già quá lứa lỡ thì. Đây cũng là một cuộc chiến nảy lửa, nhiều dồn nén và bùng nổ. Mươi hôm đầu hai bên tỏ ra cân tài cân sức, rú rít rên rỉ khiếp lắm, nhưng về sau quan trạng cứ yếu dần, bà càng phấn khích thèm khát thì ông lại càng bối rối lo lắng, thế và lực nghiêng hẳn về phía bà.

Vào khoảng cuối tháng ba khi hoa gạo nở tưng bừng ngoài đường làng, mây trời xanh ngắt, trạng nhìn ra bỗng thấy chói mắt vì nắng mới khó chịu. Sớm dậy quan ngài thấy đau ê ẩm quanh thắt lưng, nhói buốt như kim châm dọc cột sống, tiếng đang vang trong nay trầm đục như có đờm trong cổ họng. Bụng nghĩ, không khéo bà ta hút hết tủy mình rồi. Người hay quỷ thế không biết, bỏ mẹ thật! Loanh quanh nhìn sang bên lại đã thấy bà lặng lẽ đứng đó từ lúc nào. Chột dạ ngài liền hỏi, tưởng bà ra đồng, đi đứng thế nào mà nhanh thế. Tôi chạy ù ra đồng nhổ mấy cây rau, cũng vừa về. Mấy hôm nay trở giời, tôi cũng thấy mỏi nhừ khắp người, đầu óc thì bồn chồn váng vất. Bà cứ như đi guốc trong bụng người ta, quả là tôi sắp ốm. Thì ngần ấy năm tập tành khổ luyện như ông, có tuổi ốm một chút đã vần gì. Lát nữa tôi cho người chạy sang làng bên mua ít cao hổ cốt nhà cụ lang Quần mới nấu, cao của cụ là cao tin được. Quan trạng vội xua tay, thôi chả cần, đằng nào hôm nay tôi cũng phải ngồi đò qua xứ Đông, chắc là anh em bên ấy nhắc nhiều quá làm tôi sốt ruột. Cả đêm qua tôi đã có lời xin phép bà rồi mà.

- Ông đã quyết thì tôi chả giữ nổi, mấy tháng qua đầu gối tay ấp, tôi được ông yêu quý, thật không muốn rời xa.

- Chắc bà cũng hiểu cho lòng tôi, thời gian gần gụi nhau tuy ngắn ngủi nhưng cái tình là rất dài, tôi hẹn với bà sớm muộn gì tôi cũng trở lại.

- Ông hứa rồi đấy nhé.

Cơm sáng xong bà tiễn chân ông xuống bến, người giúp việc trong nhà ôm gói đồ theo sau. Đợi thuyền khuất vào mảnh rừng ngoài soi, bà mới quay về. Vừa về tới cổng đứa đầy tớ hớt hải chạy ra thưa, bà ơi chỗ bạc bà bảo con nhét vào túi đồ của ông con đã làm đúng, vậy mà ông lấy ra đặt dưới chân bàn từ lúc nào con không biết. Con thật ngốc quá bà ạ. Bà nghe thì bùi ngùi, lát sau buồn bã bảo, thế là ông ấy chả quay lại nữa đâu.

Hạ qua đông lại buồn nhớ quá bà chúa đâm đổ bệnh, biếng ăn hằng đêm mất ngủ, vóc dáng võ vàng, hai bờ vai mới hôm nào còn sáng như vai mấy đứa con gái nay rũ xuống mất sắc, duy chỉ còn đôi vú mang trước vùng ngực là vẫn mạnh mẽ vắt đi vắt lại. Và giọng nói vẫn trầm vang đon đả, của một người hiền.

Thằng ở được lệnh lên làng mời cụ lang Quần xuống xem mạch bốc thuốc và nhân đó bà cháu còn muốn bàn với cụ chuyện gì ấy. Ông cụ gạt đi, tao biết bệnh bà mày rồi, uống thì cứ uống chứ không thuốc nào chữa nổi bệnh ấy đâu. Nó là bệnh phong tình từ tâm mà ra xưa các cụ thường gửi vào chùa nếu con cái phải chứng này, nhưng bà mày sắp lên lão rồi, chùa người ta cũng chả dám chứa. Lạ thật ông ạ, sao bà cháu dạo này lắm lúc đứng lừ lừ trước cửa buồng, mặt dài ra, hai tròng mắt lồi, một mảng tóc suốt từ trước trán chạy ra sau gáy hóa trắng phớ bông gạo. Thế là đã lộ tướng rồi đấy, bà mày tuổi ngựa mà, trông thoáng có nhang nhác như con ngựa hàng mã không? Cháu cũng giật mình thỉnh thoảng thấy giống. Cái lọn tóc ấy chính là bờm con ngựa thần, bà mày là vị khách từ sao thiên mã xuống trần, nay mai lại bay về trời. Cũng đã là sắp sửa qua một kiếp, bà ấy bị đầy xuống đây để âu yếm miền đất này, làm lụng quần quật, suốt đời chịu thương chịu khó, đã được sung sướng lúc nào, nay đến tuổi nghỉ ngơi an nhàn thì đi, gọi đi là phải đi, có vậy thôi. Vậy ông sẽ xuống nhà cho bà con được thưa chuyện chứ ạ, bà con tin và quý trọng ông lắm, bà thường dặn chúng con là ở vùng ta chỉ có ông là ở bậc hiểu biết hơn người. Mày cũng là đứa được bà ấy cho một chút nghĩ ngợi khôn ngoan nên ăn nói khá. Này, không có mấy con vật mẫn tiệp bằng con ngựa đâu đấy. Thôi ta đi nhỉ.

Một già một trẻ trên đồng nắng, lúc qua mấy cái gò thấy có bóng râm mát của lùm cây tròi cổ thụ ông già đòi nghỉ chân. Rồi ông cụ thiếp vào giấc lúc nào không biết. Gió từng cơn nhẹ nhàng làm tóc ông lòa xòa phơ phất, đầu ông gối lên khúc rễ cây lồi cao. Còn gì bằng một giấc ngủ trưa giữa đồng, xung quanh thanh vắng, cây cỏ đám tươi, đám héo, chỗ xanh chỗ vàng, một ngày chớm đông nhưng thiếu gió bấc nên không lạnh.

Thằng nhỏ khẽ bóp bàn chân khô khốc già nua của ông, nó gọi ông ơi, hay là cháu cõng ông một đoạn. Ông già rung rinh cười mỉm sau chòm râu bạc, thây kệ tao, tao vẫn đang ngủ. Ông ngủ sao còn